آرشیو مطالبشماره ۳۲

دایرهٔ خون، دایرهٔ مینا

در رثای داریوش مهرجویی و وحیده محمدی‌فر

خبر دهشتناکی که آن نیمه‌شب پاییزی به فاصلهٔ کم‌تر از یک ساعت تمام سایت‌ها و صفحه‌های مجازی را درنوردید شوک تکان‌دهنده‌ای بود که خواب از سر میلیون‌ها انسان بهت‌زده پراند؛ حتی کسانی که شاید نسبت نزدیکی با سینما نداشتند و داریوش مهرجویی و وحیده محمدی‌فر را فقط به اسم و عنوان می‌شناختند. جنایت هولناکی که در آخرین ساعت‌های 22 مهر در ویلایی در کرج روی داد چنان هولناک بود که حتی اگر قربانیانی ناشناس هم داشت نمی‌شد برای‌شان دل نسوزاند، چه رسد به کارگردان نامدار و محبوب سینمای ایران و همسر و همراه همیشگی‌اش، که هر دو به شیوه‌ای ناجوانمردانه سلاخی شدند.

داریوش مهرجویی یکی از فیلم‌سازان سرشناس و جریان‌ساز سینمای ایران و از تأثیرگذارترین چهره‌های نیم قرن اخیر فرهنگ کشور، چنان کارنامهٔ پرباری دارد که حتی اگر سال‌ها پیش بازنشسته می‌شد همچنان جایگاهش در تالار افتخارات سینما جاودانه می‌ماند. او با وجود سایهٔ سنگین سانسور و تحمل چندین دهه کنترل دولتی و محدودیت‌های حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای، تا آخرین روزهای زندگی‌اش در تکاپو بود و با انرژی و شور به طرح‌ها و ایده‌های تازه فکر می‌کرد. حاشیه‌های اکران فیلم اخیرش لامینور برای او و خانواده‌اش ضربهٔ سنگینی بود که نمودهای استیصال و عصبیت فیلم‌ساز را در ویدئوهای جنجالی و پرسروصدایی که منتشر کرد و بازتاب‌های گستردهٔ موضوع در فضای مجازی می‌توان به‌آشکاری دید. از سوی دیگر فشارهای برخی افراد برای واداشتن او (و دیگرانی از اهل هنر و سینماگران و چهره‌های مطرح) به واکنش نشان دادن و موضع‌گیری تند در قبال حوادث اجتماعی اخیر، آن هم در زمان و مکان تعیین‌شدهٔ خودشان و به شیوه‌ای که خود مطلوب می‌دانستند، باعث شد مهرجویی در گوشهٔ رینگی که اصلاً قصد مبارزه در آن را نداشت گیر بیفتد و سپس همین واکنش او به قضاوت‌هایی دیگر و حاشیه‌هایی دیگر دامن بزند.

در چنین شرایط پرفشار و ملتهبی، انتخابی جز کناره‌جویی و سکوت پیش روی مهرجویی و خانواده‌اش نبود، و شاید بخشی از شوک و اندوه جامعه از رویارویی با خبر فاجعهٔ 22 مهر در این واقعیت ریشه داشته باشد که او در میانهٔ همین سکوت و انزوای تحمیلی، قربانی جنایتی خونین شد، در حالی که دیگر فرصتی برای تغییر رفتار یا جبران گذشته برای خرده‌گیران و حاشیه‌سازان وجود ندارد و مسئولان سخت‌گیر حکومتی نیز با آن‌چه در معامله با این کارگردان سالخورده و عاشق سینما کرده‌اند به وجدان خویش و داوری تاریخ حواله می‌شوند. خبر این اتفاق دردناک زمانی منتشر شد که شمارهٔ کنونی «فیلم امروز» آمادهٔ چاپ بود، و با وجود شوک سنگینی که همهٔ همکاران را غمگین کرده بود کوشیدیم در یادبود این دو عزیز ازدست‌رفته مطالبی به فراخور زمان و محدودیت‌های موجود فراهم کنیم. به هر حال این فاجعه باعث شد خیلی‌ها دوباره به سراغ گنجینهٔ آثار مهرجویی بروند و با مرور فیلم‌هایش خاطرهٔ این فیلم‌ساز اثرگذار و مهم سینمای ایران را گرامی بدارند. ما هم چنین کرده‌ایم، با این توضیح که برای پرداختن به همهٔ وجوه کارنامه و زندگی هنری داریوش مهرجویی و وحیده محمدی‌فر، یک شماره کامل و حتی چند شماره هم کافی نیست.

نوشته های مشابه
نمایش بیشتر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا