پس از چهل سال

از 1354 تا 57 دیگر خبری از آن فیلم‌های موج نو نبود. پس از انقلاب، فیلم‌ها فقط با آرایه‌های انقلابی رنگ عوض کرده بودند. دشواری‌ها بیش‌تر در تولیدات مستقل بود. اما با راه‌اندازی چند تعاونی فیلم‌سازی مسیر تازه‌ای در بخش خصوصی در کنار فیلم‌سازی دولتی گشوده شد و با شکل گرفتن بنیاد سینمایی فارابی، و ایجاد انگیزه‌های مالی برای تولید فیلم، به‌تدریج افراد دیگری هم به جمع تهیه‌کنندگان اضافه شدند. در شرایط اوایل دههٔ شصت دو فیلم نقطه‌ضعف و بازجویی یک جنایت خبر از ورود دو فیلم‌ساز تازه‌نفس می‌داد؛ اتفاقی که به دلیل عدم حمایت رسمی و استقبال ناکافی تماشاگر از ادامهٔ حرکت بازماند اما به لحاظ تاریخی نویدبخش و قابل‌اعتنا بود. با کنار گذاشته شدن بسیاری از سینماگران قدیمی در آن دوره، نسل نواندیش جدیدی که عمدتاً در «سینمای آزاد» با فیلم‌های هشت میلی‌متری تجربه‌اندوزی کرده بودند، وارد صحنه شدند. محمدرضا اعلامی و محمدعلی سجادی با این دو فیلم هوای تازه‌ای در سینمای یک‌نواخت آن زمان بودند. این دو فیلم در دوره‌ای ساخته شدند که سازمان سینمایی کشور به هم ریخته بود، تعریفی دقیق از سینمایی که قرار است شکل بگیرد وجود نداشت، بنیاد فارابی هنوز برای حمایت از تولید فیلم به وجود نیامده بود و مسئولان در حال کلنجار با سینماگران برای پیدا کردن راهکارهای فیلم‌سازی مورد نظرشان بودند.

از سازندگان نقطه‌ضعف اکنون فقط تعداد اندکی زنده‌اند. اعلامی که تحصیل‌کردهٔ کالج سلطنتی هنر لندن بود، پس از دستیاری مسعود کیمیایی در کارگردانی خط قرمز نخستین فیلم سینمایی‌اش نقطه‌ضعف را ساخت و سال 67 به دلیل شکست تجاری فیلم بعدی‌اش شناسایی مدتی در زندان بود! او سال 89 در 54سالگی از دنیا رفت. جواد گلپایگانی تهیه‌کننده و بازیگر اصلی نقطه‌ضعف نیز سال گذشته در 72سالگی درگذشت. گلپایگانی که از 1349 وارد سینما شده بود در دههٔ هشتاد پس از ارتکاب قتل غیرعمد در حادثهٔ رانندگی چهارده سال زندانی بود. حسن مصیبی تدوینگر نقطه‌ضعف 23 سال پیش در 67سالگی، بابک بیات آهنگ‌ساز فیلم هفده سال پیش در شصت‌سالگی و ثریا حکمت منشی‌‌صحنهٔ فیلم هفت سال پیش در 62سالگی از دنیا رفتند. مرتضی کلانتریان مترجم کتاب نقطه‌ضعف هم سال 1398 به شکل غم‌انگیزی بر اثر سقوط از طبقهٔ دوازدهم ساختمان مجتمعی که خانه‌اش در آن بود درگذشت. حسین پرورش دیگر بازیگر فیلم که برای بازی در نقطه‌ضعف برندهٔ جایزهٔ بهترین بازیگر دومین جشنوارهٔ فیلم فجر شد، پس از این فیلم به آمریکا مهاجرت کرد. جمشید هاشم‌پور از معدود بازماندگان نقطه‌ضعف نیز افسرده و خانه‌نشین حاضر به گفت‌وگو با ما نشد. از عوامل تولید نقطه‌ضعف تنها موفق به گفت‌وگو با علی‌رضا زرین‌دست فیلم‌بردار توانای فیلم، محمد ابهری یکی از بازیگران آن، ایرج سرباز مدیر تدارکات، اکبر اصفهانی عکاس و بهرام کاظمی که بجز نقطه‌ضعف در بازجویی… هم به عنوان دستیار کارگردان همکاری کرده است، شدیم. از عوامل اصلی بازجویی… خوش‌بختانه کارگردان و بازیگر اصلی‌اش در کنار ما هستند که همراه با زرین‌دست، از تجربه‌های ساخت این فیلم گفته‌اند. این پرونده ادای دینی به دو فیلم ماندگار است، پس از چهل سال، که سازندگان آن‌ها قدر ندیدند.

ویدئوها از کانال یوتیوب «TPM»

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *