راهپیمایی طولانی در نگاه نخست، داستانی ساده دربارهٔ چند بدن خسته است که در مسیری طولانی و فرساینده برای یک جایزه بزرگ به پیش میروند. این فیلم، بهظاهر، داستان همراهی دو انسان است، اما در عمق آن، شاهد شکلی از توزیع قدرت و بازتولید آن هستیم. آنچه اهمیت دارد، نه مسیر دو شخصیت محوری فیلم در کنار دیگران، بلکه تفکری است که میخواهد بیننده را به نقطهی برساند که آن را «لحظهٔ تصمیم ترامپی» توصیف میکنم!
این پرسش، که چه کسی تصمیم میگیرد و چه کسی نتیجه این تصمیم را زندگی میکند، محور اصلی خوانش انتقادیام از این فیلم از زاویهٔ جامعهشناس است. زیرا تصمیم، در اینجا تنها یک کنش فردی یا اخلاقی نیست، بلکه موقعیت سوژه را تعیین میکند و کسی که تصمیم نهایی را میگیرد، صاحب معنای اخلاقی است که هالیوود میخواهد و کسی که تصمیم دربارهٔ او گرفته میشود، حامل این پیام است که تصمیم شخصیت سفید در نهایت نجاتبخش است. فیلم، با تمام ظرافتش، همین تقسیمِ معنای اخلاقی را به عنوان یک هدف دنبال میکند.
نکته مهم در بررسی این فیلم ماهیت رابطهٔ اخلاق و روایت در سینمای معاصر هالیوود است. اگرچه در دهههای پیشین، الگوی آشکار و مستقیم هالیوود «سفید نجاتبخش» را در قالب شخصیت سفید قدرتمند، دانا یا هدایتگر نشان میداد، اما در اینجا با الگوی دگردیسیشده روبرو میشویم. سفید برای حفظ مرکزیت خود، نیازمند تغییر تصویر خویش بوده، از برتری همهجانبه به همدردی و رنج مشترک، و از قهرمانگرایی به اخلاقگرایی تغییر مسیر داده است.
این همان چیزی است که آن را «ترامپیسم» (ناکجاآباد اخلاق ترامپ) مینامم؛ وضعیتی که سفید در آن، با نمایش آسیبپذیری خود، جایگاه اخلاقی و حق داوری اخلاقی را در جهان روایت میکند. بدین ترتیب، حتی زمانی که سفید ظاهراً کنار میرود، یا حتی فدا میشود، هنوز تصمیم نهایی، گرهگشایی نهایی و معنا بخشیدن نهایی، در قلمرو اختیار او باقی میماند. این نکته، محور اصلی فهم رابطهٔ سفید آمریکایی و دیگران در این فیلم است.راهپیمایی طولانی در لایههای زیرین داستان همچنان بر سفید نجاتبخش تاکید دارد که به عنوان حامل معنای اخلاقی و تصمیمگیرنده نهایی باقی میماند. این ساختار، نه محصول تصادف، بلکه نتیجه تاریخ طولانی بازنماییهای سفید نجاتبخش در سینمای آمریکا است که امروز، به جای نمایش روشن سلطه، آن را در قالب همدردی و رهایی مشترک پنهان میکند.
ویدئو: کانال آپارات «Cine Burst»
