1. علی حاتمی سوته دلان را در ۱۳۵۶ ساخت که روایت نزول و رو به زوال بودن خانواده‌ای سنتی را به نمایش می‌گذاشت. سه برادر به‌ظاهر متفاوت ولی در باطن شبیه هم، منزوی و گریزان از اجتماع که به سترونی پنهان پهلو می‌زنند. برادر بزرگ (جمشید مشایخی) به‌ظاهر معقول و از نظر جسمی و روانی سالم است ولی بزرگترین ویژگی‌اش زن‌گریزی‌ست و تعیین تکلیف نکردن چندین ساله دختری که به پایش نشسته. برادر دوم که خود را مشغول پرندگان کرده و هیچ ارتباط عاطفی و فیزیکی با زن زیبای خود ندارد. برادر سوم هم که دچار اختلالات روحی روانی و رفتاری است می‌خواهد جور آن دو را بکشد ولی او هم روش متفاوتی برای این کار برمی‌گزیند. فیلم انباشته است از دیالوگ‌های دوپهلو، جذاب و شاعرانه و شخصیت به‌یادماندنی در تاریخ سینمای ایران به اسم مجید ظروفچی با بازی بهروز وثوقی و دوبله منوچهر اسماعیلی. آواز شجریان و پریسا هم از دیگر جذابیت‌های فیلم محسوب می‌شود.
۲. فیلم مادر در سال ۶۸ ساخته شد و در هشتمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد که با برخورد سرد منتقدین روبه‌رو شد ولی در گذر سال‌ها رفته‌رفته فیلم ارزش‌های خود را نشان داد، تا جایی‌که در اکثر فهرست‌های فیلم‌های برتر تاریخ سینمای ایران در رتبه‌های تک‌رقمی قرار دارد. رقیه چهره‌آزاد برای بازی در این فیلم سیمرغ بلورین بهترین بازیگری زن را به دست آورد و اکبر عبدی بهترین بازیگر نقش دوم مرد. اکرم‌محمدی، فریماه فرجامی و محمدعلی کشاورز هم نامزد دریافت جایزه شدند. فیلمی در ستایش مرگ با پس‌زمینه ارزش‌های سنتی مفهوم خانواده در جامعه ایرانی که پیرزنی فرزانه و مرگ‌آگاه را وا می‌دارد در آخرین روزهای زندگی، فرزندان دورافتاده از هم را دور خود جمع کند. فیلم با دیالوگ‌های شاعرانه‌اش بر روح و جان مخاطب نفوذ می‌کند و اشکش را دم مشک جای می‌دهد. مثل تمام فیلم‌های علی حاتمی در این فیلم هم دوبله نقش به‌سزایی در بازی بازیگران و ماندگار شدن دیالوگ‌ها دارد. دوبله سه نقش اصلی فیلم، محمدعلی کشاورز، جمشید هاشم‌پور و اکبر عبدی بر عهده منوچهر اسماعیلی است.
۳. سریال هزاردستان یک رمان سترگ تصویری هم به نوعی محصول رقص حنجره و صدای استاد اسماعیلی است که بار اصلی قدرت سریال را بر دوش می‌کشد و به جای جمشید مشایخی، عزت‌الله انتظامی، محمدعلی کشاورز و جمشید لایق صحبت کرده و با مهارت و تبحر خاص و ریزه‌کاریِ تمام، متنوع‌ترین صداها را برای ماندگاری این نقش‌ها به کار گرفته است. هزاردستان یکی از عظیم‌ترین سریال‌های تاریخ تلویزیون ایران محسوب می‌شود که دلیل اصلی ساخته شدن شهرک سینمایی غزالی هم بود و فیلم‌برداری آن بیش از 8 سال طول کشید. داستان هزاردستان دو دوره از تاریخ معاصر ایران را روایت می‌کند؛ اواخر حکومت احمدشاه تا آغاز سلطنت رضاشاه و دوره پایانی حکومت رضاشاه تا به تخت نشستن محمدرضا پهلوی. بسیاری از شخصیت‌های این مجموعه تلویزیونی برگرفته از یک یا چند شخصیت تاریخی هستند که با تخیل فیلم‌ساز درآمیخته شده و داستانی غیرمستند از وقایع تاریخی دوران خود را روایت می‌کند.
4. دلشدگان آخرین فیلم کارنامه سینمایی علی حاتمی بود که ادای دینی به موسیقی ایرانی تلقی شد و با آهنگ‌سازی حسین علیزاده و آواز محمدرضا شجریان یکی از ماندگارترین آثار سینمای ایران در رابطه با موسیقی سنتی را رقم زد. فیلم داستان سفر یک گروه موسیقی سنتی به پاریس جهت ضبط اثرشان روی گرامافون را روایت می‌کند و برداشتی آزاد از سه داستان واقعی در زمان قاجار است. لیلا حاتمی، دختر فیلم‌ساز در این فیلم حضوری کوتاه در نقش شاهزاده نابینای ترک را دارد، در حالی‌که هیچ‌کس فکرش را هم نمی‌کرد روزگاری یکی از مهم‌ترین بازیگران سینمای ایران خواهد شد. دلشدگان با دیالوگ‌های خاص و نثر سعدی‌وار، موسیقی جذاب و صدای دل‌انگیز استاد آواز ایران همواره تماشایی و البته شنیدنی است.
5. حسن کچل نخستین ساخته علی حاتمی است که در ۱۳۴۸ روی پرده رفت. این اثر نخستین فیلم موزیکال سینمایی ایران بود که با دستمایه قرار دادن داستانی قدیمی همراه با مثل‌ها، متل‌ها، آوازها و بازی‌های سنتی، تماشاگر را همراه خود می‌کرد. او با نگاهی دیگرگونه به فرهنگ عامه و کوچه‌بازاری سعی در ثبت و ضبط این اشعار و ترانه‌های شفاهی داشت. حسن کچل نقطه آغازی بود برای نمایش علایق حاتمی و رسالتی ۲۵ساله که عهده گرفت و با فیلم‌ها و سریال‌ها و نمایش‌های بعدی دنیای خاص خود را بنا نهاد و به عنوان کارگردانی مؤلف مُهر خود را در سینمای ایران با قدرت تمام حک کرد، به گونه‌ای که بعد از مرگش هیچ‌کس نتوانست جای خالی‌اش را پر کند.
