صورت‌های سرخ

تعرض به زنان به قصد تنبیه، به قدری در فیلم‌های تاریخ سینمای ایران معمول بوده که به نظر می‌رسد نه‌فقط این بخشی از خلقیات تفکر سنتی بوده، که گویا تماشاگر هم تماشای این رفتار مالکانهٔ مرد نسبت به زن را می‌پسندیده است. بی‌شک آن‌چه فیلم‌سازان می‌ساختند متأثر از فضای پیرامون‌شان بوده چون جامعهٔ سنتی ایران، مرد را اختیاردار زن می‌داند و تمکین زنان وقتی با حرف و نصیحت، شدنی نبوده به خشونت و کتک کشیده ‌شده است. البته تعداد مردانی که در این موقعیت‌ها عقب‌نشینی یا صبوری می‌کنند هم در سینمای ایران کم نیست اما این انعطاف مردان، بیش‌تر در کمدی‌ها بروز کرده نه در فیلم‌های جدی! از سوی دیگر موضوعاتی چون رقابت عشقی دو زن بر سر یک مرد یا چندهمسری و زندگی زنان با هووهای‌شان، درگیری‌های زنان علیه زنان را تشدید می‌کرده است. پس این تنها خشونت مردان علیه زنان نیست که در فیلم‌ها نمایش داده شده بلکه درگیری‌های بین خود زنان به بهانه‌های مختلف هم موقعیت‌های مشابه پرتکراری را در سینمای ایران رقم زده است. بنابراین می‌توان نمونه‌هایی از تنوع دلایل برای حمله به زنان در فیلم‌ها دید که تمامی آن‌ها از نظر اخلاق انسانی مردودند اما نمودی از واقعیت اجتماعی جامعهٔ مردسالار هستند که در سینمای امروز ایران هم زنگ پایانش به صدا درآمده است.

تصویری از فروشنده ساخته اصغر فرهادی (۱۳۹۴)

ویدئوها از کانال‌های آپارات «پلازا»، «تیوال» و «هنر هفت»