دیو حقیقی، دلبر مجازی

به اطراف خود نگاه کنید، چند نفر از دوستان‌تان را از طریق ارتباطات اینترنتی پیدا کرده‌اید؟ و صادقانه حساب کنید در مقایسه با رفقای واقعی، چند درصد از وقت خود را با آشنایان مجازی می‌گذرانید.

شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های اینترنتی با عمری حدود بیست سال و با تکیه بر سرعت و سهولت غیرقابل‌مهارشان، معنای «آشنایی» را دگرگون کرده‌اند. «تیندر» یک اپلیکیش دوست‌یابی آنلاین است که با حدود یک‌ونیم میلیارد عضو، روزانه بیش از پانزده میلیون زوج را به هم پیوند می‌دهد. تیندر خیلی در ایران محبوب و شناخته‌شده نیست اما اهمیتی ندارد چون به تعداد آدم‌های دنیا راه برای به‌هم‌رسیدن‌شان وجود دارد! همان کاری را که تیندر در اروپا می‌کند، مثلاً اینستاگرام هم می‌‌تواند در ایران انجام دهد.

کلاهبردار تیندر مستندی دربارهٔ مرد جوانی به نام سایمن لِویف (یا در واقع شیمون هایات) است که با جا زدن خود در قالب یک تاجر ثروتمند که وارث یک امپراتوری تجارت بین‌المللی الماس است، با بریزوبپاش‌های کلان و جلب اعتماد زنان از آن‌ها کلاهبرداری می‌کند. این نوع اغفال روشی بسیار معمول برای کلاهبرداری است و در همه‌جای دنیا از جمله ایران رواج دارد اما کلاهبردار تیندر به روایت داستان قناعت نمی‌کند و غیرمستقیم نقبی هم به لایه‌های زیرین این آسیب‌ها می‌زند. دروغ‌های سایمن نه‌فقط با عکس‌ها و ویدئوهای شبکه‌های اجتماعی مورد تأیید است بلکه با اطلاعات موتورهای جست‌وجو و مکان‌یاب‌های ماهواره‌ای نیز پشتیبانی می‌شود. نخستین فرض منطقی در ارتباطات مجازی، جعلی بودن ناشناس‌های جذاب است و اتفاقاً اولین کاری که کاربران تیندر انجام می‌دهد اصطلاحاً «گوگل کردن» طرف رابطه است، تحقیقی که عملاً بی‌فایده است چون ساختن هویتی دروغین خیلی پیچیده نیست و تفاوت زیادی با مثلاً راه‌اندازی یک وب‌سایت ندارد. فیلم به شکل یک‌جانبه، بدون حضور سایمن و علیه او روایت می‌شود (در تیتراژ پایانی تأکید می‌شود که او دعوت فیلم‌ساز برای حضور در فیلم را رد کرده است) با این حال، نمای کلی ماجرا به جای مواجههٔ دائمی حقیقت و دروغ یا خیر و شر گاهی شبیه تعامل بلاهت و هوش می‌شود.