صدایی از عمق حنجره
گفت‌وگو با هانیه توسلی دربارهٔ «بی‌صدا حلزون»
بی‌صدا حلزون نخستین فیلم بهرنگ دزفولی‌زاده پس از سال‌ها عکاسی فیلم، سه سال پیش ساخته شد و به دلیل شرایط کرونایی جامعه و سینما، حالا روی پرده رفته است. فیلم یک ملودرام اجتماعی بر زمینهٔ ناشنوایی است و هانیه توسلی نقش یک مادر کم‌شنوا را در این فیلم بازی می‌کند و این نقص جسمانی نوعی کلام و گویش خاص کم‌شنوایان را ایجاب می‌کرده است. توسلی علاوه بر بازسازی هنرمندانهٔ این نوع صحبت کردن، موقعیت‌هایی احساسی و پرتنش را هم در دل درامی پر از برخوردهای انسانی و در شرایطی بحرانی به‌خوبی بازی کرده است؛ نقشی که برای هر بازیگری فرصتی مناسب برای جلوه‌گری‌ست. به مناسبت نمایش این فیلم، با او دربارهٔ بازی در این نقش و مسائلی دیگر گفت‌وگویی کرده‌ایم. نسخهٔ کامل و تصویری این گفت‌وگو را می‌توانید در سایت مجله و پلتفرم‌های آپارات و نماشا ببینید.
هوشنگ گلمکانی
- در «بی‌صدا حلزون» شخصیت کودک ناشنواست ولی مادر کودک که نقشش را شما بازی می‌کنید نیمه‌شنوا یا کم‌شنواست؛ بنابراین نوع خاصی از گفتار را اقتضا می‌کرده...
بله، برخی از ناشنوایان اصلاً نمی‌شنوند اما برخی دیگر کم‌شنوا هستند که می‌توانند به وسیلهٔ سمعک بشنوند و لحن صدای‌شان با کسی که کاملاً ناشنواست متفاوت است.
- حالت کم‌شنوایان چه‌گونه است؟ شبیه این است که انگار کسی پنبه‌ای در گوشش گذاشته و صداها را ضعیف می‌شنود؟
نه. کم‌شنوایان درصدهای مختلف دارند. بعضی‌ها با کمک سمعک می‌توانند خیلی کم بشنوند. البته این حیطهٔ تخصصی من نیست که بتوانم توضیح علمی دقیق بدهم اما چون قبل از فیلم‌برداری با خانم‌های مختلف کم‌شنوا صحبت کردم، متوجه شدم بر اساس میزان شنوایی، لحن و صدا و مدل صحبت کردن‌شان فرق می‌کند. من لحن صحبت کردنم را با خانمی به نام کلارا بلیغ که کم‌شنوا بودند و سمعک داشتند تمرین کردم. کسانی که با کمک سمعک می‌شنوند، تا حد کمی می‌توانند صحبت کنند. ولی اگر کسی کامل ناشنوا باشد، آواهایش به این شکلی که برای ما یا کم‌شنواها وجود دارد نیست. با توجه به درصد شنوایی، لحن صداها و آواها در افراد مختلف متفاوت است.
- یعنی این گونه افراد قدرت تکلم دارند ولی چون صداها را نمی‌شنوند نمی‌توانند آن آواها را درک و تکرار کنند.
بله ما حرف می‌زنیم چون این صداها را شنیده‌ایم.