داستان فرنگی، فرهنگ ایرانی

نمایش‌نامهٔ ملاقات بانوی سال‌خورده نوشتهٔ فردریک دورنمات محبوب‌ترین نمایش‌نامهٔ من است و اصلاً با تماشای نخستین اجرای آن به کارگردانی زنده‌یاد حمید سمندریان در زمستان 1351 در تالار مولوی دانشگاه تهران با تئاتر جدی آشنا شدم. در آن اجرا اکبر زنجان‌پور نقش آلفرد ایل را بازی می‌کرد و زنده‌یاد جمیله شیخی نقش کلر زاخاناسیان را که البته پس از چند اجرا جایش را به آذر فخر داد و من اجرای آذر فخر را دیدم. بعدها اجراهای دیگری هم از این نمایش‌نامه بر صحنه آمد و به‌خصوص اجرای دوم آقای سمندریان در سال 86 در سالن اصلی تئاتر شهر به دلیل یادآوری اجرای 35 سال پیش این نمایش‌نامه خیلی برایم خاطره‌انگیز بود. در این اجرا پیام دهکردی و گوهر خیراندیش نقش‌های اصلی را بازی کردند. به دلیل اهمیت و ارزش این اثر، و خاطره و تعلق شخصی به آن، خیلی کنجکاو بودم که اقتباس ایرانی محسن قرایی را از این نمایش‌نامهٔ عمیق و تکان‌دهنده در بی‌همه‌چیز ببینم و بعد با کارگردانش گفت‌وگو کنم. این همان گفت‌وگو است.

هوشنگ گلمکانی

محسن قرایی: آثار دورنمات را خیلی دوست دارم و احساس می‌کنم مسألهٔ او مسألهٔ جهان‌شمولی است که می‌تواند در جامعهٔ ما هم تعمیم‌پذیر باشد. مسائلی که در کشور خودمان با آن درگیر هستیم از آن‌چه در نمایش‌نامه مطرح می‌شود دور نیست؛ به‌ خصوص در دوران معاصر با مسائل اخلاقی و اوضاع اقتصادی که مردم با آن دست به گریبان هستند. فکر کردم فرصت خوب و زمان مناسبی است تا به سراغ این نمایش‌نامه بروم.